भारतातील आणि जगातील डिजिटल बँकिंगचा इतिहास काय आहे? डिजिटल बँकिंगमध्ये सुरुवातीपासून सद्यस्थितीत कोणकोणते बदल घडून आले?

डिजिटल बँकिंगचा इतिहास खूप वर्षांपूर्वीस आरंभला, आणि आत्ताची सद्यस्थिती खूपाच विकसित आहे. खासगी विकसित क्षेत्रांमध्ये भारताने महत्त्वपूर्ण प्रगती केली आहे. या विकासाच्या महत्त्वपूर्ण मोठ्या मार्गदर्शकांमुळे खासगी बदल आले आहे.

डिजिटल बँकिंगचा इतिहास:

1. 1950s-1960s: डिजिटल बँकिंगची सुरुवात पेपर पर्चे, प्रिंटर्स, आणि कंप्यूटर्स वापरून होती. इ.स. 1950 मध्ये जापानमध्ये पहिला ATM सुरू झाला.
2. 1970s-1980s: इ.स. 1970 मध्ये स्विट्झरलंडमध्ये पहिली डिजिटल बँकिंग सिस्टम सुरू झाली. इ.स. 1980 मध्ये पहिला इलेक्ट्रॉनिक फंड्स ट्रान्सफर (EFT) सिस्टम अमेरिकेत शुरू झाला.
3. 1990s: इंटरनेटच्या सुरुवातीला डिजिटल बँकिंगमध्ये फेरीव आली. इंटरनेट बँकिंगच्या पर्यायी प्राधान्य वाढले.
4. 2000s: मोबाइल फोन्सची प्राधिकृती वाढत्या आहे, आणि मोबाइल बँकिंगमध्ये तीव्र प्रगती झाली. तक्रारी, व्यापार आणि निकाय संस्थांमध्ये डिजिटल प्रवेशाची संधी आहे.
5. 2010s: भारतातील डिजिटल बँकिंगच्या क्षेत्रात विशेषत: Unified Payments Interface (UPI) आणि Aadhaar-enabled Payment System (AePS) जसे नव्याने प्रक्रिया प्रणाली, अप्लिकेशन, आणि सेवांच्या प्रगल्भीत वापर केले आहे. भारत सरकारच्या “डिजिटल इंडिया” अभियानाच्या भागाची आपली भारतीय डिजिटल बँकिंगमध्ये अद्वितीय प्रगती झाली आहे.
6. 2020s: COVID-19 पांडेमिकनिमित्त ऑनलाइन व्यवसाय, डिजिटल बँकिंग, आणि डिजिटल अर्थतंत्र विकसत्या आहे. इ.स. 2020 मध्ये खूप ठिकाणी नोकरी गमावल्याने लोग ऑनलाइन बँकिंगच्या सेवांसाठी आवश्यकतेच्या आहेत.

डिजिटल बँकिंगमध्ये एक अंशीची सुरुवातीपासून सद्यस्थितीत अद्याप तक अद्वितीय बदल घडतल्या आहेत, आणि ते अनिवार्य असलेल्या गोष्टीमध्ये आहेत.